Dorpshuis Achterberg
Historie
Het huidige dorpshuis in Achterberg dateert uit 1916. Zoals de gevelsteen vermeldt is in dat jaar op 13 juni de eerste steen gelegd door Jhr. G.J.A. Schimmelpenninck, de toenmalige burgemeester van Rhenen. Het gebouw is ontworpen door gemeente-architect D. Hoiting en deed dienst als openbare lagere school. In de volksmond werd het gebouw aanvankelijk aangeduid als ”de nieuwe school” omdat het in de plaats was gekomen van een bestaand schoolgebouw. Een echte naam kreeg het gebouw pas rond 1960 toen het gemeentebestuur alle scholen in de gemeente van namen voorzag. De school in Achterberg kreeg daarbij de naam ”Valleischool”.
Behalve als lagere school had het gebouw reeds voor de tweede wereldoorlog een functie als gemeenschapshuis. Zo was er een ruimte met een podium voor toneel en werd er landbouwonderwijs verzorgd. Tijdens de oorlog werd het gebouw door de Duitsers gevorderd. Na de oorlog zijn er diverse verbouwingen geweest. In 1948 werd er een gymzaal aangebouwd welke ook dienst deed als buurtschaphuis en werd er tevens achter de school een brandweerbergplaats bijgebouwd. In 1961 werd een voormalig landbouwlokaal verbouwd tot kleuterschool. Deze kleuterschool verhuisde in 1968 echter weer naar een eigen locatie.
In de zeventiger jaren voldeed het gebouw niet meer aan de eisen die aan een school gesteld werden, met het gevolg dat in 1978 de school voor openbaar onderwijs in Achterberg verhuisde naar een andere locatie. In de zeventiger jaren kregen ook kinderen van het woonwagenkamp Rhenen onderwijs in de school. Het onderwijs aan deze kinderen werd in het oude schoolgebouw nog voortgezet tot 1983. In de periode 1978 – 1983 had de school daarom als naam ”Rolleman School”. In 1983 vond een verbouwing plaats waarbij de voormalige school geschikt werd gemaakt om als dorpshuis te kunnen functioneren.
Inrichting
Het gebouw beschikt over een foyer met bar, een grote zaal welke door middel van schuifdeuren in twee aparte compartimenten kan worden verdeeld en een kleinere (vergader)ruimte, eveneens met bar. De grote zaal en de vergaderruimte zijn ook weer gescheiden door schuifdeuren, zodat, indien nodig, beide zalen kunnen worden verenigd. De gymzaal (verbouwd in 1986) doet nog steeds dienst als sportruimte voor de kinderen van de ”Willem Teellinckschool” (basisschool op reformatorische grondslag), de sportvereniging ”Excelsior” (gym, volleybal en trampoline), en voor gymnastiek voor dames.
Het gebouw was ook de thuishaven van de vrijwillige brandweer Achterberg, waarbij zij naast de brandweerbergplaats achter het gebouw ook de beschikking had over een eigen instructielokaal. In 2015 is het korps echter samengegaan met het korps uit Rhenen, waarbij de locatie Achterberg werd opgeheven. Het instructielokaal is daarna ingericht als vergaderruimte en valt sindsdien onder beheer van de VVDA (zie onder gebruik). Het voormalige schoolplein, met centraal een rode beuk, is ingericht als parkeerplaats. In het voorjaar van 2008 hebben de zalen en de foyer een grondige opknapbeurt ondergaan en zijn tevens van airconditioning voorzien.
Gebruik
Het gebouw is eigendom van de Gemeente Rhenen. De gemeente verhuurt het grootste deel van het pand aan de ”Vereniging Vrienden Dorpshuis Achterberg” (VVDA). Deze vereniging is in 1978 opgericht bij notariële akte en ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Ze komt aan financiële middelen door verhuur van zalen, de bar-opbrengsten, het inzamelen van oud papier en een subsidie van de gemeente.
Uit deze inkomsten moet het beheer, het onderhoud, de stookkosten en de inrichting van het dorpshuis worden betaald. Het onderhoud aan de buitenzijde van het gebouw is evenwel voor de gemeente Rhenen alsmede de verhuur en het beheer van het sportlokaal.
In het Dorpshuis vinden velerlei activiteiten en vergaderingen plaats zoals o.a. van: landbouworganisaties, plattelandsvrouwen, plattelandsjongeren (PJGU), knutselmiddagen, kindermiddagen, jeugdavonden, spelavonden voor volwassenen, cursussen (o.a. schilderen) en bridge (elke dinsdagmiddag, vrijdagmiddag en woensdagavond). Daarnaast is er gelegenheid om verjaardagen, partijen en bruiloften te vieren.
Sinds 2013 is in het gebouw een AED (Automatische Externe Defibrillator – draagbaar apparaat dat het hartritme weer kan herstellen bij een hartstilstand) aanwezig en worden regelmatig cursussen gegeven hoe er mee om te gaan. Sinds 2016 is ook een AED bevestigd aan de buitenzijde van het gebouw.
Huidige beheerders van het dorpshuis:
Ingrid Kreeft (email: beheer@achterbergdorpshuis@gmail.com )
Adres:
Dorpshuis Achterberg (in Achterberg)
Achterbergsestraatweg 184
3911 CX Rhenen
Tel. 0317 – 612300
Auteur: K. Scholte; november 2016; aanvullingen Dick Timmerman september 2024
Bronnen:
TJR de Groot, voormalig onderwijzer ”Valleischool”
VVDA: (ex)bestuurders en beheerders